Wpływ smogu na ciążę
Na szkodliwe działanie smogu szczególnie narażone są dzieci. Już w okresie prenatalnym, zanieczyszczenie powietrza może powodować wady rozwojowe i późniejsze problemy ze zdrowiem. Czy istnieje sposób, by je przed tym ochronić?
Czym jest smog?
Obecne w powietrzu zanieczyszczenia są na ogół niedostrzegalne. Wszelkiego rodzaju pyły, dym i spaliny unoszą się i przynoszą wiele szkód dla ludzi i środowiska. Główne i najbardziej niebezpieczne związki, które możemy znaleźć w atmosferze, to różnego rodzaju tlenki (węgla, siarki, azotu), benzo[a]piren oraz mikroskopijne pyły zawieszone PM10 i PM2.5. Przy odpowiednich warunkach pogodowych, takich jak brak wiatru i wysoka wilgotność, substancje te mieszają się z mgłą i przybierają postać widocznego, wyczuwalnego smogu.
Źródła smogu
Emisja zanieczyszczeń w Polsce wynika w głównej mierze z ogrzewania domów w prywatnych kotłach grzewczych. Przeważnie są one przestarzałe i nieefektywne, a wykorzystywane paliwo jest kiepskiej jakości – często wykorzystuje się w tym celu flot i muł, a bywa, że również i śmieci, które w trakcie spalania produkują ogromne ilości szkodliwych substancji. Drugim poważnym źródłem zanieczyszczenia jest transport, zarówno samochodowy i tranzytowy. W obu przypadkach do atmosfery emitowane są toksyczne spaliny, które stanowią jeden ze składników smogu. Nie bez znaczenia jest również przemysł. Energetyka węglowa odpowiada za produkcję pyłów zawieszonych, metali ciężkich, tlenków azotu i dwutlenku siarki. Powstawanie i emisja wszelkich zanieczyszczeń, która odbywa się na niewielkich wysokościach (max. 40 m), nazywamy “niską emisją”. Właśnie to zjawisko jest główną przyczyną smogu w Polsce.
Konsekwencje zdrowotne
Liczne badania dowodzą niezaprzeczalny wpływ smogu na nasze zdrowie i samopoczucie. Wiele zawartych w powietrzu związków, takich jak benzo[a]piren, posiada działanie silnie kancerogenne. Mikroskopijne cząstki pyłów zawieszonych bez trudu przedostają się do naszych płuc i krwiobiegu, powodując ryzyko wystąpienia nowotworu płuc, krtani, zawału serca i chorób sercowo-naczyniowych. W lżejszych przypadkach pojawiają się skłonności alergiczne i astmatyczne, problemy z koncentracją, częste uczucie zmęczenia, a nawet zachowania depresyjne. Szacuje się, że każdego roku w Polsce ok. 40 tysięcy osób umiera przedwcześnie z powodu dolegliwości wywołanych przez zanieczyszczenie powietrza. Smog wpływa na wszystkich, jednak na jego negatywne konsekwencje szczególnie narażone są dzieci, osoby starsze i kobiety w ciąży.
Wpływ smogu na ciążę
Ekspozycja na wysokie stężenia pyłów zawieszonych oraz innych zanieczyszczeń znajdujących się w powietrzu, może powodować zaburzenia płodności, zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. W przypadku mężczyzn, niektóre związki mogą powodować zmniejszenie ilości testosteronu, a nawet uszkodzenie plemników. Wdychane zanieczyszczenia powodują szereg zagrożeń dla przebiegu ciąży i rozwoju płodu, a u kobiet narażonych na kontakt ze smogiem zmniejsza się szansa na udany zabieg in vitro.
Najnowsze badania dowodzą, że zanieczyszczenia pokonują barierę łożyskową i przedostają się do krwiobiegu płodu. Zwiększa to ryzyko poronienia lub przedwczesnego porodu, a dzieci przychodzą na świat z mniejszą masą urodzeniową i mniejszym obwodem główki. Smog wiąże się nawet ze zwiększoną śmiertelnością wśród niemowląt do 1 roku życia.Te dzieci, które w okresie prenatalnym były narażone na działanie znajdujących się w powietrzu wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA), w późniejszym życiu częściej chorują na infekcje oraz zapalenia dolnych i górnych dróg oddechowych. Związki te wpływają również na ich rozwój umysłowy i zdolności poznawcze, które bywają znacząco gorsze niż u rówieśników, których mamy w trakcie ciąży przebywały w czystym środowisku.
Jak się chronić?
Chcąc ochronić siebie i swoje dziecko przed negatywnymi skutkami smogu, konieczne jest zadbanie o dobrą jakość powietrza w domu. Same rośliny doniczkowe w tym przypadku nie wystarczą, choć faktycznie mogą wesprzeć proces filtracji. Najlepszą decyzją jest inwestycja w domowy oczyszczacz powietrza.
Urządzenia wysokiej jakości wykorzystują filtry HEPA oraz węgiel aktywny, dzięki którym z powietrza usuwanych jest 99,97% pyłów zawieszonych i innych cząstek stałych (kurz, alergeny, bakterie, roztocza) oraz większość zanieczyszczeń gazowych, takie jak LZO, dym papierosowy i nieprzyjemne zapachy. Najpopularniejsze na rynku są oczyszczacze marki Sharp. W nowej linii KC-G urządzenia te posiadają wiele czujników, dzięki którym sprzęt pracuje automatycznie i samodzielnie dobiera odpowiednie w danym momencie parametry oczyszczania (prędkość pracy, intensywność nawilżania i jonizacji), pracując prawie bezobsługowo.
Przebywając poza domem dobrze korzystać z maski antysmogowej sprawdzonej firmy, a w dni o najgorszym stężeniu zanieczyszczeń najlepiej nie wychodzić z domu.